Inleiding
Kareem is een 16-jarige uit Breda-Noord die van robots en films houdt. Hij worstelt met zijn school omdat hij niet begrijpt hoe die dingen van toepassing zijn op zijn interesses of op het echte leven, dus het is gemakkelijk om je te vervelen en geen aandacht meer te geven aan school.
Gelukkig is hij in staat geweest om zijn interesses na te streven door middel van meer informele leermogelijkheden met zijn leeftijdsgenoten in een lokaal leernetwerk programma: hij heeft korte films gemaakt in een reeks jeugdgerichte workshops over digitale media. Ook begeleidde hij enkele jongere kinderen in het lokale FabLab en nam deel aan een hands-on, op duurzaamheid gerichte ‘hackfest’-wedstrijd. Zijn team sleepte de tweede prijs in de wacht voor het ontwerpen en bouwen van een mechanisme voor het sorteren van recyclebare materialen. Maar deze ervaringen staan momenteel op zichzelf, zijn niet zichtbaar voor anderen en kunnen niet met hem worden meegenomen naar andere contexten, waaronder zijn formele schoolomgeving. In plaats daarvan krijgt hij negatieve feedback op school en begint hij zichzelf te beschouwen als onintelligent en onder het gemiddelde.
Geen diploma maar een badge
Ons onderwijs leidt op volgens een stramien dat zinvol was in een heel andere tijd dan waarin we nu leven. Niet alleen vraagt de huidige tijd om andere vaardigheden, maar vooral ook om het vermogen om die vaardigheden flexibel toe te passen en aan te passen. Een ‘diploma’ zegt in zo’n context bitter weinig. Het is niet meer dan een gestolde momentopname van je ontwikkeling, waarbij je bovendien maar op een beperkt scala vaardigheden bent getoetst.
Er is bij iedereen een gigantisch reservoir aan kennis en vaardigheden beschikbaar dat nog onvoldoende wordt aangeboord en toegankelijk gemaakt. We zijn inmiddels allemaal een eigen knooppuntje geworden in een groot netwerk van kennis en relaties.
Hoe maak je die kennis en vaardigheden zichtbaar? In Breda gaan we begin 2018 starten met het ComPas project, mede mogelijk gemaakt met behulp van innovatiesubsidie van de gemeente Breda. Met het Competentie Paspoort maken we alle vormen van leren en ervaringen zichtbaar. Mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt stellen we zo in staat de andere paden die ze hebben gevolgd of gaan volgen, te laten (h)erkennen op basis van taken en competenties. Om zo naar betaald werk te komen. De ontwikkeltrajecten die ze nu volgen maken we zichtbaar en koppelen we aan taken, vaardigheden en competenties die relevant zijn voor die ontwikkeling. Werkgevers kunnen op die manier een betere match maken met een kandidaat. Zo’n 18 organisaties in het sociale domein werken hieraan mee samen met de gemeente Breda en werkgevers.
Het idee is niet helemaal nieuw en is in Antwerpen opgedaan. Competenties die niet in een diploma worden uitgedrukt, worden via het ComPas zichtbaar gemaakt. Het is een bewijs op papier. Wat nieuw is dat we nu nieuwe, bewezen technologieën gebaseerd op open standaarden en open source in kunnen zetten. Daardoor ontstaat een holistisch én verfijnd beeld van een persoon op basis van taken en competenties. Open badges vormen daarbij de basis. Open badges zijn digitale insignes die laten zien dat iemand bepaalde kennis of vaardigheden beheerst.
Een voorbeeld hiervan toont het onderstaande filmpje van LRNG. LRNG dicht de kloof tussen leren en werken door de manier waarop jongeren toegang hebben tot en ervaring opdoen met leren te transformeren, en de paden die ze daarbij nemen om succesvol te worden.
Open badges worden daar en op steeds meer plekken gebruikt voor het erkennen van alle vormen van leren en ervaringen. Dus ook non-formeel en informeel leren.
Nieuwe wegen naar werk
De meerderheid van gekwalificeerde (potentiële) werknemers zijn niet zichtbaar voor werkgevers. Ons doel is om dat te veranderen. We creëren nieuwe wegen naar werk gebaseerd op taken, vaardigheden en competenties. Daarmee versterken we de arbeidsmarkt door kandidaten op niet traditionele beoordelingscriteria te kunnen selecteren, zoals informeel leren, natuurlijke vaardigheden of levenservaring.
Huidig model
In het huidige model van mensen aannemen, eisen werkgevers een diploma van kandidaten. Daarmee specificeren ze het pad dat individuen moeten volgen om een baan te krijgen.
Nieuwe model
Als werkgevers het doel specificeren, als je dit bereikt, dan nemen we je aan, ontstaat er een hele andere dynamiek. Bij het aannemen van mensen op basis van competenties en vaardigheden specificeren werkgevers een absoluut niveau van vaardigheden dat een kandidaat moet bezitten. Dit biedt de kandidaat de mogelijkheid om te kiezen tussen elk valide leerpad dat hem leidt naar dat doel.
Technologie
De technologie die we hierbij willen gebruiken is gebaseerd op open standaarden en waar mogelijk open source. Het gaat daarbij vooral om ESCO en Open badges.
ESCO
ESCO identificeert en categoriseert vaardigheden, competenties, kwalificaties en beroepen die relevant zijn voor de EU-arbeidsmarkt, onderwijs en opleiding op een standaard manier, met behulp van standaard terminologie in alle EU-talen en een open formaat dat door software van derden kan worden gebruikt. Het stelt gebruikers in staat om CV’s en vacatures in verschillende IT-systemen, tussen verschillende organisaties en alle 24 talen van de Europese Unie uit te wisselen. ESCO is een onderdeel van de Europa 2020-strategie.
Zie ook de animatie van ESCO hieronder.
Open badges
De Open Badges Infrastructuur is een online standaard voor het (h)erkennen en verifiëren van alle vormen van leren. Het volgende filmpje toont het hoe en waarom van open badges.
ESCObadges
Met de combinatie van ESCO en open badges, ESCObadges genaamd kan op een eenvoudige gestandaardiseerde en betrouwbare manier de vaardigheden of competenties van iemand worden onderschreven. Dit idee is gestart als een Summer of Code project in België door o.a. Selor, Open Knowledge Belgium, Jobpunt Vlaanderen en Cognizone. Doel is om mensen die geen kennis hebben van IT of ontwerp een gebruikersvriendelijke tool te bieden. Dit om zo badges te maken en aan iemand te kunnen geven. De badges zijn visueel aantrekkelijk, klaar voor gebruik en gepersonaliseerd met gebruikersinformatie.
De potentie van ESCO wordt onderzocht door de badges te koppelen met de ESCO taxonomie. De open badges vormen zo het startpunt voor een ontwikkeltraject of het vinden van een baan. Binnen de pilot mogen we gebruik maken van de eerste versie van ESCObadges. Deze biedt de volgende mogelijkheden:
- een Nederlandstalige versie van ESCObadges,
- creëren van 1 badge per skill,
- gebaseerd op transversale skills (21st century skills),
- gebruikers kunnen badges maken, aanpassen en uitgeven aan zichzelf of aan anderen
- deelnemende organisaties kunnen de uitgegeven badge onderschrijven
Open Endorsements en Open Pathways
De nieuwe specificaties van Open Badges 2.0 geven gebruikers meer mogelijkheden. Droom je van een badge waardoor je een baan of volgende stap in je carrière kunt zetten? Geef je zelf een badge (claim) en vraag anderen die badge te onderschrijven (endorsen) tijdens je ontwikkelpad. De gebruiker is zo autonoom in zijn handelen en niet afhankelijk van een ander totdat deze een badge uitgeeft. Al die badges kun je ook zelf of door een ander in een traject uitzetten (pathway). Het eindresultaat is bijvoorbeeld die baan zoals boven beschreven. Hoe je daar bent gekomen, maakt dan niet meer uit. Dus met deze technologie kunnen we de stap naar mensen aannemen op basis van competenties maken. Deze aanpak is, zo laat onderzoek zien, veel effectiever dan op basis van een diploma.
